Buurtgerichte wijkwerking

Als buurtgerichte wijkwerking organiseren we ons volgens de vier functies van de sociaal-culturele methodiek. Het gaat om de educatieve, de gemeenschapsvormende, de culturele en de maatschappelijk activerende functie. Een functie is geen doelstelling. Het begrip functie verwijst naar de aard van de activiteiten die organisaties op touw zetten om een bepaalde doelstelling te realiseren en situeert zich dus aan de kant van de interventie. Een voorbeeld:

De doelstelling: op het einde van de dag staat er een tent recht. De functie: de manier waarop die tent wordt opgezet. Voorbeeld aan de hand van de gemeenschapsvormende functie: door het samen opzetten van een tent, doen we samen iets, werken we samen en worden onze banden versterkt. Niets zo gemeenschapsvormend als samen iets realiseren!

Voorbeeld aan de hand van de educatieve functie: door mee een tent op te zetten, leer ik zelf hoe ik dit type tent kan opzetten, welke stappen ik moet volgen, waar ik zeker op moet letten…


1. Gemeenschapsvorming: de onthaalnamiddagen, de maaltijd op de Laatste Zondag van de maand, de feestelijke activiteiten tijdens het onthaal, onze acties rond eenzaamheid.

Bij de werking van het onthaal herkennen we de gemeenschapsvormende functie: leren over en in gemeenschap, zelf gemeenschap vormen (groepsvorming), versterken en vernieuwen van het sociale weefsel …

Het doelgericht ondersteunen en faciliteren van processen en praktijken die leiden tot vormen en ondersteunen van groepen en gemeenschappen of versterken van de interactie tussen groepen en gemeenschappen staat hier voorop.

Een groep is het geheel van deelnemers aan en deelhebbers in een sociaal-culturele praktijk. Een gemeenschap is een netwerk van personen die in zelforganisatie en samenwerking samen iets delen. Zij kunnen persoonskenmerken (demografisch, sociaaleconomisch, …) delen, of betekenissen (cultuur, overtuiging,…), of goederen (ruimte, middelen,…). Wanneer we groepen of gemeenschappen vormen spreken we ook over bonding. Dan versterken we de band tussen mensen die zich in elkaar herkennen: bijvoorbeeld mensen met gelijke leeftijd, ras, religie enzovoort. Wanneer we de interactie tussen groepen en/of gemeenschappen versterken spreken we over bridging. Dan verbinden we mensen die van elkaar verschillen.


2. Educatie: de Nederlandse les in samenwerking met Brusselleer, de maandelijkse preventie rond tandhygiëne, bezoeken aan het Huizeke en onze vormingen.

De educatieve functie vinden we terug bij de Nederlandse lessen en de vele scholen die een bezoek brengen aan onze vereniging: leren van, leren door, leren in, kritische reflectie, zelf betekenis geven; niet-¬formeel en informeel! Het doelgericht opzetten van leeromgevingen die het leren door individuen, groepen of gemeenschappen mogelijk maken en bevorderen. Een leeromgeving is opgevat als het totaal aan middelen, strategieën, personen en faciliteiten dat de lerende in staat stelt om te leren. De lerende leert door middel van interactie met die leeromgeving.


3. Cultuur: Kunst Onder Dak en de daguitstappen met onze bezoekers en vrijwilligers.

‘Kunst Onder Dak’ is een duidelijk voorbeeld van de culturele functie binnen het Huizeke: cultuur consumeren, uitwisselen, bevragen, creëren/maken, beleven, …

Cultuur verwijst naar een sociaal gedeeld repertoire van tekens, betekenis en zin die zowel mensen als samenlevingen oriënteert en een bestaansgrond geeft. Cultuur draait om betekenisgeving, en zegt daarmee iets over wat we waardevol vinden in het leven, en hoe we tegen de wereld aankijken. Betekenisgeving veronderstelt bovendien een praktijk. Cultuur is niet een verzameling objecten, maar krijgt vorm in het handelen van mensen. Cultuur wordt levend gehouden door mensen – door herhaling, aanpassing, actualisering, duiding en kritiek – en is daarom steeds in ontwikkeling. De cultuurfunctie beoogt sociaal-culturele interventies die er op gericht zijn om cultuur als sociaal gedeeld repertoire van tekens, betekenis en zin te creëren, te bewaren, te delen en er aan deel te nemen.


4. Maatschappelijke activering: Het Schepencollege en de vrijwilligerswerking.

Ons Schepencollege, maar zeker onze oudergroepen binnen de schoolpoortwerking zijn voorbeelden van de maatschappelijke activerings-functie: empowerment, sterker worden, sociale actie ondernemen, zelf verandering in gang zetten, maatschappelijke verandering realiseren.


Mix van functies

Niet alle methodieken zijn even rechtlijnig af te tekenen. Het Schepencollege werkt ook educatief en gemeenschapsvormend voor zijn leden: men leert er het woord nemen, verslag nemen op de computer en in dialoog treden met elkaar. Maar gezien de leden van het Schepencollege met hun maandelijks engagement een extra taak en verantwoordelijkheid opnemen, plaatsen we dit overleg bij activering.

De belangrijkste dagelijkse activiteit van onze vereniging, de onthaalnamiddagen waarbij we vooral inzetten op gemeenschapsvorming, werkt voor de bezoekers en vrijwilligers ook activerend. Bezoekers uit onze doelgroep kunnen vrijwilliger worden en zo een nieuwe sociale rol opnemen binnen hun gemeenschap. Het vrijwilligerswerk bezorgt hen een dagbesteding en structuur.

Vanuit het onthaal is er ook doorverwijzing naar de sociale dienst van het Huizeke mochten er bezoekers zijn met een specifieke hulpvraag.